Nazım Hikmet Ve Hasret

Tiyatro yaşamın kendisidir, yaşamı dize dize dokur ve tüm bedeninize işler. Ankara Ekin Tiyatrosu sanatçıları da Nazım Hikmet’ i dokudular her cümlede. Onun duygularını, düşüncelerini işlediler hayata, onun sözleriyle hitap ettiler bize ve her cümleyi özellikle günümüzde daha iyi algılamak gerektiği mesajını verdiler bana göre.

Sahne hüzünlü bir müzikle başladı ve o hüzünlü nağmeler özleme vurgu yapıyordu. Tam da oyunun adına ( HASRET) uygun bir müzik… Nazım Hikmet cezaevindeydi her şeye özlem duyuyordu : karısına, çocuğuna,işçilere, emekçilere, kısaca dışarıda akan her şeye…

Bir özlem daha vardı bana göre, o da bizim Nazım Hikmetlere olan özlemimiz. Bunu oyunu izlerken daha iyi anladım.

Nazım Hikmet şiirleriyle evrenselliği yakalamışken ne yazık ki peşin hükümlülerin arasında hala ismi ‘’ vatan haini ‘’ ya da’’ komünist ‘’ tanımlamalarından sıyrılamamıştır. Bir sanatçı eserlerinde kendini yaşatır ve dünya görüşü de eserlerini şekillendirir doğal olarak. Fakat doğrudan sanatçının ismine ve kimliğine yönelik eleştiriler sadece basitliktir, bu eleştiriler sanatçının eserlerinin değerini düşürmüyor. Tersi olsaydı Nazım Hikmet bir ‘’ Dünya şairi ‘’ olarak anılmazdı.

Çoğu kulakların eski filmlerde ve tiyatro oyunlarında aşina olduğu ,’’ Yazıyor, yazıyor…’’ diye başlayan ve devamında kimin nasıl suç işlediğini belirten cümle ile o günkü gazetenin kısa bir özetini veriyordu. Eskiden birçok sanatçının, düşünürün payına düşen bu miras, gazete dağıtan çocukların masum sesleriyle hayatımıza giriyordu. Şimdilerde ise çocuk seslerinden uzak, modern ama daha sinsi ve büyük puntolarla bir gece yarısı karşımıza çıkıyor manşetler.

‘’Yazıyor’’ diye bağıran çocuğun sesi bu sefer Nazım Hikmet’in ‘’vatan haini’’ olduğunu dalga dalga yayıyordu.

Nazım Hikmet ise gururla bize sesleniyor, yorgunluğa değil, direngenliğe davet ediyor bizi. Bizi her gün uyutmaya çalışanlara karşı ‘’ Yaşama Dair‘’ şiiriyle karşılık veriyor.

                           ‘’yaşamak şakaya gelmez,
                   büyük bir ciddiyetle yaşayacaksın
              bir sincap gibi mesela,
   yani, yaşamanın dışında ve ötesinde hiçbir şey beklemeden,
      yani bütün işin gücün yaşamak olacak’’

……………..

Her bir dizesinde yaşamın kuvvetli ve sıcak kolları bizi sarıyor. Cezaevinde’’Şair Baba’’ unvanıyla karşımıza çıkar Nazım Hikmet. Sevenleri kadar sevmeyenleri de çoktur, ne de olsa o bir vatan haini idi, öldürülmesi günah bile sayılmayacaktı. Onu cezaevinde öldürmek isteyen Çingene Mustafa şair babaya kıyamamıştır. Şunu da biliyordu ki onu öldürse az cezayla kurtulacaktı; çünkü bir hükümet düşmanını öldürmüş olacaktı. Onu vazgeçiren anlamlı bir dize miydi ya da Nazım Hikmet’in insancıl yönü müydü, onu bilemiyorum. Nazım Hikmet ise her şeye rağmen hayata inatla yürümeyi tercih ediyordu.

………….

Yolunda pusuya yattıklarını,

Arkadan çelme taktıklarını bilerek yürümek…

Yürümek;

Yürekten gülerekten yürümek…

Kendisinden bir methiye şiiri istenildiğinde menfaat için şiir yazamayacağını söyleyecek kadar sanatına kıymet veren biriydi. Herkes methiye şiirlerinin niçin kaleme alındığını çok iyi bilir. Yazılan şiirlerin, çizilen resimlerin yaşantımızı yansıtmaları gerektiği konusunda da hassas davranmıştır.

O, Piraye’sine aşık, Memo’suna, vatanına hasret, işçi sınıfına duyarlı, kadınlara bakış açımızı sorgulayan bir Nazım Hikmet’ti.

Kadınlara yönelik yazdığı şiirin herkes tarafından okunması gerektiğine inananlardanım.

‘’ ……………….

       Ve kadınlar
           bizim kadınlarımız:
                  korkunç ve mübarek elleri
              ince, küçük çeneleri, kocaman gözleriyle
                    anamız, avradımız, yarimiz
                         ve sanki hiç yaşamamış gibi ölen
                              ve soframızdaki yeri
                                    öküzümüzden sonra gelen

…………..’’

Yazmakla , yorumlamakla bitmez Nazım Hikmet, bitmiyor da. O, ancak okunmakla ve her satırı irdelenmekle anlaşılabilir.

ETİKETLER:

Aynur Sel

DİĞER YAZILARI Namuslu Bir Ömür Üstüne Mart’ın Kadınları Bir Kadın, Bir Kadın Daha… Göç yollarında kadınlar…. Tencere Dibin Kara… Acıları Ortaklaştıramamak Adalet Hiç Uğramadı Buraya Babalar Ve Oğullar Camdandı Zeytin Dalı, Kırıldı… Çarpışan Kelimeleden Çıkan Çocukluk Kuyruklu Yalan ( Lar) Altında Bir Dağ Çiçeğidir Ömrün Akbabalar Gülümserken… Tarım İşçilerinden Geriye Kalan … Güle güle içki, sıradaki gelsin ! Boşanmaların nedeni kadın mı? Ceylan’ın Makarnası Ses’leri Yitirmek Gençliği Yutma Vaktidir Şimdi 14 Şubat Ve Kadın Cinayetleri Sen de mi brütüs? Yaşam mı? Üstü kalsın! Zaman neyi unutturur? ‘’ Acıtan gerçek’’ Kurgu Ve Gerçek Baykuş Despot Bir Adamla Kimliksizleştirilen Bir Kadının Demokrasisi Seslerle Vicdanlara Dokunmak Yaşasın ! Herkes kadın doğum uzmanı ( !) Uslu Olmak Ya Da Olmamak Her Şehrin Hikayesi Bir Diğerine Benzer ‘’ Şimdi yeni şeyler söylemek lazım ’’ Görünen Köyün Meçhul Olmayan Hali Hangi sokağın, nerenin çocukları? ‘’ Ne Vakit Bir Yaşamak Düşünsem ’’* Rüyası Unutturulan Adam Tarih Ve Fil Akbabalar Ve Kelebekler Çıplak Kral ESKİ YILın YENİsi Aperatif Yazı Efsane Hüso Soraya’yı Taşlamak 20 Kasım’ın Düşündürdükleri N. Ç. Vicdanın milliyeti olur mu? Sanatçının Sosyal Sorumluluğu Yazmak insanı mutsuz eder mi? Mevsimlik Çocuk İşçilerin Dramı Matrak bir film! Ayardan Düşen Polemikler Liste(Siz)Ler İnsan Yaşadığı Yere Benzermiş Basında Deprem Normal doğum mu, o da ne? Enstantaneler Garip Bir Kayıp İlanı Gülelim mi, ağlayalım mı? Kayıt Altına Alınamayan Kayıplar Gidenlerin Ardından Arife tarif gerekmez ya arif yoksa? Mecnunun Leylası Kadınlar Yürüyor ‘’ Ben sizin babanızım, ben ne dersem o olur.’’ Duyarsızların Duyarlılığı İnce Dokunuşlar Ultra Özgürlük Kirli Yüzlere Maske Kaymaklı Şiddet Satılıyor Çelişkiler Yumağı Maden İşçileri Demokrasi kaç lira? Kadın Ve Nehir Arayış Düello