İnsan, sorgulayan, değiştirmeye çalışan, gerektiğinde karşı çıkan, yüreğinde özgürlük özlemi taşıyan bir varlıktır.
İnsanın yaradılışı gereği sorgulaması normal bir davranış, hatta olmazsa olmaz tutumlardandır.
Tabiî ki, bu anlattığım normal insanlarda olan şeylerdir. Cebinde nüfus cüzdanı taşıyıp ta güdülmeyi marifet bilen zavallılar da bir çeşit insan tiplemesidir.
Güdülmek, insan onuruna en ağır gelmesi gereken bir durumdur. Belki bu satırları okuyan okur, ağır ithamlarda bulunduğumu düşünebilir.
O halde gütmenin tanımına bir göz atalım;
Gütmenin gerçek anlamı; hayvan veya hayvan sürüsünü önüne katıp otlatarak sürmek anlamındadır.
Mecaz olarak ta; bir düşünceyi, bir duyguyu veya bir ilkeyi gerçekleştirmeye çalışmak, bir kimseyi, topluluğu kendi düşünce ve amacı doğrultusunda yönetmek, sevk ve idare etmek anlamındadır gütmek.
Gütmenin gerçek anlamından çok mecaz anlamı konumuzla ilgilidir. İnsanların hayvanları güderek onları sevk ve idare etmesi gibi bazen insan, insanı da sevk ve idare edebiliyor.
Hiyerarşik yapı içerisindeki alt-üst ilişkisi veya yöneten ile yönetilenin durumu gütme anlamına gelmez. Çünkü orda herkes konumu gereği işini yapmaktadır. Yöneten veya üst durumda olan idarecinin alt kademedeki insanın düşüncesi ve duyguları ile işi yoktur.
* * * *
Modern anlamda gütme kitle iletişim araçları ile yapılmaktadır. Çeşitli basın organları önümüze bir yaşam biçimi sunmakta ve hiçbir sorgulamaya mahal bırakmadan bu yaşam tarzı dayatılmaktadır.
Başka bir güdülme ise feodal yapının ağırlıklı olduğu, az gelişmiş, ekonomik bakımdan geri kalmış, eğitim düzeyi düşük toplumlarda kendini göstermektedir.
Böyle toplumlarda güdülmek adeta kaderdir. Birileri gütmeyi kendine görev sayar, güdülenler ise bunu kendine kader sayar.
Her iki sınıfta olayı sorgulamaz, mevcut düzeni değiştirmeyi bile aklına getiremez, kendisine gösterilen yoldan sapmaya yeltenmez.
Güdenler ile güdülenlerin sınıfları farklıdır. Her iki sınıfta hayatından memnun görünür. Parmakla sayılabilecek kadarki güdülmeyi hazmedemeyenler ise toplum nezdinde ahmak, yolunu sapıtmış, şeytani ilimler tahsil etmiş ve beyni yıkanmış kimseler olarak kabul edilir.
Hal böyle olunca da, bazen on koyunu güdemeyenlere yüzlerce insanı gütme görevi verilir. Gütme ve güdülme, böyle toplumların doğasında vardır ve sorgulanması büyük bir suç, cezası toplumdan dışlanmaktır.
Cezası her ne olursa olsun şunu bilmekte fayda var; gütmek ahlaksızlık, güdülmek ahlaksızlıkla birlikte alçaklıktır.
“Bir yanlışı gördüğünüzde elinizle, buna gücünüz yetmiyorsa dilinizle, ona da gücünüz yetmiyorsa kalbinizden karşı çıkınız” ilkesine inanan biri olarak dilimle (yazarak) insanlığa hizmet ettiğime inanıyorum.
* * * *
Hiç kimsenin kimseden üstün olmadığı, üstünlüğün sadece takvada olabileceği İslam dininin temel prensiplerindendir.
Modern ve demokratik toplumlarda da gütme ve güdülmeye sıcak bakılamayacağına göre bununla mücadele etmek bütün insanlığın temel görevidir.
İster din adına, istek modernlik adına olsun insanlığın bu yüz kızartıcı durumdan kurtarılması adına mücadele etmek gerekiyor.
Mutlu ve müreffeh yarınlar dileğiyle…
Fahrettin Çelik